Temat wpływu ćwiczeń siłowych na wzrost dzieci i młodzieży budzi wiele emocji i kontrowersji. Wśród rodziców i trenerów często pojawia się pytanie: czy siłownia może zatrzymać wzrost?
W rzeczywistości nie istnieją badania, które jednoznacznie potwierdzają, że trening siłowy hamuje wzrost. Wręcz przeciwnie, odpowiednio dobrane ćwiczenia mogą wspierać rozwój dziecka, poprawiając jego zdrowie i sprawność fizyczną.
Czy od siłowni się nie rośnie?
Mit, że siłownia hamuje wzrost, jest głęboko zakorzeniony w społeczeństwie. Wynika to z obawy, że podnoszenie ciężarów może uszkodzić płytki wzrostowe (obszary chrząstki na końcach kości długich odpowiedzialne za wzrost kości). Jednak przegląd badań naukowych pokazuje, że odpowiednio zaprojektowany trening siłowy dla dzieci nie wpływa negatywnie na płytki wzrostowe, pod warunkiem że jest prowadzony z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i pod okiem wykwalifikowanego trenera.
Badania naukowe
Eksperci z dziedziny medycyny sportowej podkreślają, że trening siłowy u dzieci nie jest groźny, jeśli jest wykonywany z odpowiednią techniką i progresją obciążenia. Według Amerykańskiej Akademii Pediatrii (AAP) oraz Międzynarodowej Federacji Medycyny Sportowej (FIMS), ćwiczenia siłowe mogą być korzystne dla dzieci, pomagając w:
- budowaniu siły mięśniowej,
- poprawie gęstości kości,
- rozwijaniu równowagi i koordynacji ruchowej,
- redukcji ryzyka urazów sportowych.
Czytaj więcej: Od ilu lat można chodzić na siłownię? Nastolatek na treningu
Co hamuje wzrost u nastolatków?
Zatrzymanie wzrostu u nastolatków może wynikać z wielu czynników, takich jak:
- niewłaściwe odżywianie – niedobory kaloryczne lub brak kluczowych składników odżywczych, takich jak białko, wapń, witamina D,
- przewlekły stres – wysoki poziom kortyzolu może negatywnie wpływać na wzrost,
- choroby przewlekłe – takie jak niedoczynność tarczycy czy zaburzenia hormonalne,
- brak aktywności fizycznej – regularny ruch wspiera wzrost i rozwój układu mięśniowo-szkieletowego.
Warto zauważyć, że siłownia – prowadzona zgodnie z zasadami bezpieczeństwa – nie znajduje się na tej liście. Co więcej, może wspierać zdrowy rozwój dziecka.
Czy 14-latek może ćwiczyć na siłowni?
Tak, 14-latek może ćwiczyć na siłowni, pod warunkiem, że trening jest odpowiednio dopasowany do jego wieku, umiejętności i poziomu rozwoju fizycznego. Ważne jest, aby młody sportowiec unikał dużych obciążeń, które mogą prowadzić do kontuzji, oraz skupiał się na technice i wszechstronnym rozwoju.
Zasady dla nastolatków na siłowni:
- Rozgrzewka: Każda sesja treningowa powinna zaczynać się od 5-10 minut rozgrzewki.
- Technika: Kluczowe jest nauczenie poprawnej techniki wykonywania ćwiczeń przed zwiększeniem obciążenia.
- Progresja: Zaczynaj od niewielkich obciążeń i stopniowo zwiększaj intensywność treningu.
- Odpoczynek: Odpowiednia regeneracja jest niezbędna, aby uniknąć przetrenowania.
- Trening ogólnorozwojowy: Skup się na ćwiczeniach wielostawowych, takich jak przysiady, martwy ciąg i podciąganie, które angażują wiele grup mięśniowych.
Czy martwy ciąg hamuje wzrost?
Martwy ciąg to jedno z najczęściej wybieranych ćwiczeń siłowych, które wzmacnia dolną część ciała, plecy i korpus. Jednak w kontekście dzieci i młodzieży ważne jest, aby martwy ciąg był wykonywany z odpowiednim obciążeniem i techniką. Jeśli te warunki są spełnione, martwy ciąg nie wpływa negatywnie na wzrost.
Warto wiedzieć: Mathew „Mat” Fraser pięć razy z rzędu wygrał CrossFit Games
Badania pokazują, że ćwiczenia siłowe, w tym martwy ciąg, mogą wręcz wspierać rozwój kości poprzez zwiększenie ich gęstości mineralnej. Ważne jest jednak, aby młodzi sportowcy zaczynali od ćwiczeń z własnym ciężarem ciała lub lekkimi hantlami, zanim przejdą do bardziej zaawansowanych obciążeń.
Nastolatek na siłowni – korzyści
Trening na siłowni może przynieść wiele korzyści nastolatkom, w tym:
- Poprawa postawy: Ćwiczenia wzmacniają mięśnie pleców i brzucha, co pomaga w utrzymaniu prawidłowej postawy.
- Lepsza koordynacja: Ćwiczenia wielostawowe rozwijają zdolność do kontroli ciała.
- Zdrowie psychiczne: Regularna aktywność fizyczna pomaga w redukcji stresu i poprawia samopoczucie.
- Przygotowanie do innych sportów: Trening siłowy poprawia ogólną sprawność, co przekłada się na lepsze wyniki w innych dyscyplinach sportowych.
Siłownia pomaga w rozwoju dziecka
Wbrew powszechnym mitom, siłownia może być miejscem, które wspiera rozwój dziecka, zarówno fizyczny, jak i mentalny. Regularne ćwiczenia siłowe, pod warunkiem odpowiedniego nadzoru i dostosowania obciążeń, przynoszą korzyści takie jak:
- zwiększenie siły mięśniowej,
- poprawa zdrowia układu kostnego,
- rozwój umiejętności motorycznych,
- budowanie nawyków aktywności fizycznej na całe życie.
Czy siłownia hamuje wzrost u dzieci?
Nie ma dowodów naukowych, które wskazywałyby, że siłownia hamuje wzrost u dzieci. Wręcz przeciwnie, odpowiednio zaplanowany trening siłowy może wspierać zdrowy rozwój młodego organizmu, poprawiając siłę, wytrzymałość, koordynację i zdrowie układu kostnego. Kluczem do sukcesu jest bezpieczeństwo, technika oraz nadzór doświadczonego trenera.
Siłownia nie tylko nie zatrzymuje wzrostu, ale może być narzędziem, które pomaga dzieciom i młodzieży rozwijać się w zdrowy i zrównoważony sposób. Dlatego, jeśli zastanawiasz się, czy 14-latek może ćwiczyć na siłowni, odpowiedź brzmi: tak, pod warunkiem przestrzegania zasad bezpieczeństwa i odpowiedniego planu treningowego.
Źródła wiedzy:
- Faigenbaum, A.D. „Resistance Training for Children and Adolescents: Benefits and Recommendations”, 2020.
- Lloyd, R.S., Oliver, J.L. „Strength and Conditioning for Young Athletes”, 2012.
- International Federation of Sports Medicine (FIMS) Guidelines, 2018.
- American Academy of Pediatrics, „Strength Training by Children and Adolescents”, 2008.